Rezerwa na świadczenia pracownicze
Kodeks Pracy (tekst jednolity)
Ustawa o rachunkowości (tekst jednolity)
Krajowy Standard Rachunkowości nr 6 (KSR 6) (tekst jednolity)
Międzynarodowy Standard Rachunkowości nr 19 (MSR 19) (tekst jednolity)
Krajowym Standardem Aktuarialnym nr 1 (KSA 1) (tekst jednolity)
Zobowiązania pracodawców wobec pracowników w ramach rezerw
Rezerwy kojarzą nam się z odkładaniem czegoś na, tzw. „czarną godzinę”. W ten sposób tworzymy sobie margines bezpieczeństwa, najczęściej finansowego, który przydaje się w okresie kryzysowym. Nie inaczej jest w przedsiębiorstwach, które jednak zobowiązane są do tworzenia rezerw niejako odgórnie, za pośrednictwem przepisów ustawy o rachunkowości. Ustawa zobowiązuje każdego przedsiębiorcę do tworzenia rezerw związanych z wytwarzaniem, sprzedażą i ogólnym zarządem. Do grupy rezerw zaliczane są również rezerwy na przyszłe świadczenia, na rzecz pracowników.
O rezerwach pracowniczych mówi również dokument Krajowy Standard Rachunkowości nr 6 „Rezerwy, bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów, zobowiązania warunkowe”, który jest załącznikiem do uchwały Komitetu Standardów Rachunkowości z dnia 14 października 2008 roku.
Akty prawne wspominane powyżej wskazują, że najczęściej rezerwy pracownicze są tworzone z myślą o wypłacie:
Niewykorzystanym urlopem pracowniczym jest urlop pracownika za dany rok kalendarzowy lub lata poprzednie, który nie został wzięty przez pracownika do dnia 31 grudnia danego roku, przy uwzględnieniu stanu na dzień bilansowy w przypadku, gdy rok obrotowy nie pokrywa się z rokiem kalendarzowym.
Odprawy emerytalne i rentowe oraz nagrody jubileuszowe należą do świadczeń pracowniczych zależnych od stażu pracy. Prawo do takich świadczeń pracownicy nabywają przez cały okres zatrudniania w danej jednostce pracy.
Z kolei, w przypadku rezerwy na odprawy rentowe i emerytalne oraz nagrody jubileuszowe, są one tworzone w przypadku, gdy obowiązek ich wypłaty wynika z przepisów prawa, umowy o pracę lub układu zbiorowego. Dodatkowo, fakt tworzenia rezerw powinien być podyktowany także wysokością świadczeń. Rezerwy na takie świadczenia tworzy się, jeśli:
Krajowym Standardem Aktuarialnym nr 2 (KSA 2) (tekst jednolity)
Najważniejsze aspekty dotyczące wyceny rezerw na świadczenia pracownicze:
Najważniejsze aspekty dotyczące wyceny rezerw na świadczenia pracownicze:
- Zobowiązania pracodawców wobec pracowników w ramach rezerw
- Uwarunkowania prawne – rezerwy pracownicze i rentowe
- Konieczność tworzenia rezerw
Zobowiązania pracodawców wobec pracowników w ramach rezerw
Rezerwy kojarzą nam się z odkładaniem czegoś na, tzw. „czarną godzinę”. W ten sposób tworzymy sobie margines bezpieczeństwa, najczęściej finansowego, który przydaje się w okresie kryzysowym. Nie inaczej jest w przedsiębiorstwach, które jednak zobowiązane są do tworzenia rezerw niejako odgórnie, za pośrednictwem przepisów ustawy o rachunkowości. Ustawa zobowiązuje każdego przedsiębiorcę do tworzenia rezerw związanych z wytwarzaniem, sprzedażą i ogólnym zarządem. Do grupy rezerw zaliczane są również rezerwy na przyszłe świadczenia, na rzecz pracowników.Uwarunkowania prawne – rezerwy pracownicze i rentowe
W myśl art. 39 ust. 2 pkt 2 ustawy o rachunkowości, tworzenie rezerw na zobowiązania, czyli międzyokresowych rozliczeń biernych, wynika z obowiązku wykonania, związanych z bieżącą działalnością, przyszłych świadczeń na rzecz pracowników, w tym świadczeń emerytalnych, a także przyszłych świadczeń wobec nieznanych osób, których kwotę można oszacować w sposób wiarygodny, mimo że data powstania zobowiązania nie jest jeszcze znana, w tym z tytułu napraw gwarancyjnych i rękojmi za sprzedane produkty długotrwałego użytku.O rezerwach pracowniczych mówi również dokument Krajowy Standard Rachunkowości nr 6 „Rezerwy, bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów, zobowiązania warunkowe”, który jest załącznikiem do uchwały Komitetu Standardów Rachunkowości z dnia 14 października 2008 roku.
Akty prawne wspominane powyżej wskazują, że najczęściej rezerwy pracownicze są tworzone z myślą o wypłacie:
- Ekwiwalentów za niewykorzystane urlopy pracownicze,
- Odpraw emerytalnych,
- Odpraw rentowych,
- Nagród jubileuszowych,
- Odpraw pośmiertnych,
- Ekwiwalentów energetycznych,
- Deputatów węglowych,
- Świadczeń z zakresu opieki medycznej,
- Świadczeń z tytułu utrzymania mieszkania służbowego,
- Bonifikat dla emerytowanych pracowników itp.
Niewykorzystanym urlopem pracowniczym jest urlop pracownika za dany rok kalendarzowy lub lata poprzednie, który nie został wzięty przez pracownika do dnia 31 grudnia danego roku, przy uwzględnieniu stanu na dzień bilansowy w przypadku, gdy rok obrotowy nie pokrywa się z rokiem kalendarzowym.
Odprawy emerytalne i rentowe oraz nagrody jubileuszowe należą do świadczeń pracowniczych zależnych od stażu pracy. Prawo do takich świadczeń pracownicy nabywają przez cały okres zatrudniania w danej jednostce pracy.
Konieczność tworzenia rezerw
Kierownik jednostki, czyli np. zakładu pracy, podejmuje decyzję czy tworząc rezerwy na niewykorzystane urlopy wypoczynkowe czy też nie, biorąc przy tym pod uwagę zapisy ustawy o rachunkowości, kierując się zasadą istotności i celowości.Z kolei, w przypadku rezerwy na odprawy rentowe i emerytalne oraz nagrody jubileuszowe, są one tworzone w przypadku, gdy obowiązek ich wypłaty wynika z przepisów prawa, umowy o pracę lub układu zbiorowego. Dodatkowo, fakt tworzenia rezerw powinien być podyktowany także wysokością świadczeń. Rezerwy na takie świadczenia tworzy się, jeśli:
- na mocy obowiązujących przepisów prawa, postanowień układów zbiorowych pracy lub umów o pracę, jednoznaczny jest obowiązek ich wypłaty ciążący na pracodawcy;
- kwoty tych świadczeń są istotne i jeśli nieuwzględnione zostałyby w sprawozdaniu finansowym, zniekształciłoby to obraz sytuacji finansowej jednostki.
Zgodne z prawem będzie zaniechanie tworzenia rezerw pracowniczych, jeśli takie działanie nie będzie miało istotnie ujemnego wpływu na rzetelne i jasne przedstawienie sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego.
Sprawdź ofertę! >>>
Sprawdź ofertę! >>>